Mijn Strijd met Social Media: Hoe Ik Mijn Tijd Terugwon

Social media heeft me altijd gefascineerd. Vanaf de dagen van MSN en Hyves tot aan de opkomst van Facebook en Instagram, was ik er vroeg bij. Bij elke nieuwe app ben ik benieuwd hoe het werkt en vind ik de techniek om mensen aan elkaar te verbinden fascinerend. Tegelijkertijd leidt social media me enorm af, kost het me tijd die ik nooit meer terugkrijg en raak ik er overprikkeld van. In dit artikel neem ik je mee in mijn strijd om op een gezonde manier met social media om te gaan. 

De Nadelen van Te Veel Schermtijd

Wat is het nadeel van te veel tijd doorbrengen op mijn scherm? Je bent voornamelijk aan het consumeren en doet niet echt iets nuttigs met je tijd. Kortom, het is tijdverspilling. Bovendien raak ik overprikkeld door social media. Als ik te lang op het scherm zit, heeft dat een negatief effect op mijn slaapkwaliteit.

Te veel schermtijd zorgt ervoor dat het lang duurt voordat ik in slaap val. Ik slaap minder diep en voel de gevolgen daarvan de volgende dag. Het checken van social media leidt ook tot een onrustig gevoel. ’s Ochtends heb ik er niet veel last van, maar naarmate de dag vordert, merk ik dat ik steeds vaker mijn smartphone pak om dingen te checken. Deze constante drang om mijn telefoon te gebruiken zorgt voor onrust en afleiding gedurende de dag.

Social Media Apps Verplaatsen

Mijn eerste poging was om de social media apps niet op het startscherm van mijn smartphone te zetten. Ik verplaatste ze naar een plek waar ik een paar keer moest swipen om ze te bereiken. Dit werkte slechts tijdelijk, omdat het uiteindelijk te makkelijk was om alsnog naar de apps te swipen. 

Schermtijdbeperkingen Instellen

Daarna probeerde ik schermtijdbeperkingen aan mijn apps te koppelen. Per app kon ik instellen hoe lang ik erop mocht zitten. Zo kon ik bijvoorbeeld niet meer na 21.00 uur 's avonds op social media. Dat vond ik prettig, want dan hadden mijn hersens een paar uur de tijd om te ontprikkelen, zodat ik beter in slaap viel. Dit ging best een tijdje goed, maar het probleem was dat ik de beperking telkens eenvoudig kon opheffen wanneer de melding verscheen. En dat deed ik uiteindelijk ook telkens.

Mijn Ervaring met een Dumb Phone

Een aantal jaren geleden kocht ik een heel simpele Nokia-telefoon. Dit was geen smartphone; je kon er alleen mee bellen, sms'en en het spelletje Snake spelen. In het begin was ik wederom erg enthousiast. Ik vond het fijn om bereikbaar te zijn zonder de afleiding van social media. En wat ging die batterij lang mee!

Al snel merkte ik echter dat het toch een gedoe werd. Ik gebruikte mijn smartphone namelijk ook om foto’s te nemen, te navigeren, muziek te luisteren en om iets te berekenen. Uiteindelijk belandde de Nokia weer in de kast. Ondanks de voordelen van minder afleiding, was het gebruiksgemak van een smartphone te groot om op te geven.

Twee Smartphones Gebruiken

Op een gegeven moment besloot ik met twee smartphones te werken: een voor dagelijks gebruik (zonder social media) en een oude smartphone voor al mijn social media. De telefoon met social media apps legde ik in een la en gebruikte ik alleen om dingen te posten of te checken. Dit ging ook best wel een tijdje goed, maar uiteindelijk werd het te makkelijk om die tweede telefoon erbij te pakken, waardoor ik weer te veel tijd op social media doorbracht. Het was net als een reep chocola die ik ergens in huis had verstopt. Je weet waar het ligt en als je wilskracht is afgenomen dan weet je het afloopt. 

Werkmail verwijderen

Ik heb al eerder een artikel geschreven over werkmail checken op je telefoon. Het is zonde van je tijd en je focus. Ik was mijn mail op mijn smartphone alleen maar vluchtig aan het checken. Als ik vervolgens op de laptop ging werken, dan checkte ik wéér mijn mail en zag ik dezelfde mails voorbijkomen. Dat is dus dubbelop. Zonde van mijn tijd, aandacht en energie. Daarom heb ik mijn mail van mijn smartphone verwijderd.

Social Media Apps Verwijderen

Een strategie die beter werkte, was het verwijderen van een aantal social media apps van mijn smartphone. Een aantal accounts heb ik daadwerkelijk opgeheven, zoals X (toen was het nog Twitter). Het boek Digitaal Minimalisme van Cal Newport heeft me hierbij geïnspireerd. De overige social media checkte ik alleen op mijn laptop. Deze oplossing werkte goed, want als ik op mijn laptop werk, ben ik echt gefocust en heb ik minder de neiging om social media te checken. Maar dat leverde het volgende probleem op, verveling.

Internet van de Telefoon Verwijderen

Toen ik de social media apps van mijn smartphone verwijderde, werd mijn telefoon saai. Er was niets meer te checken, waardoor ik meer ging surfen op het internet en nieuwswebsites bezocht. Dit kostte me nog steeds veel tijd. Daarom ging ik nóg een stap verder: Ik besloot het internet volledig van mijn telefoon te verwijderen door de browser (in mijn geval Google) eraf te halen. Hierdoor kon ik niet meer surfen op het internet, maar nog wel links openen via andere apps. Dit was even afkicken. Hoe bedoel je infodetox?! Het resulteerde in een daling van mijn schermtijd met 73%!

Hoe kun je je schermtijd zien?

Voor Android apparaten weet ik het niet. Schermtijd iPhone bekijken? Ga naar Instellingen en dan naar Schermtijd. Het kan zijn dat dit is uitgeschakeld. Als het al is ingeschakeld, dan zie je gelijk hoe lang je schermtijd gemiddeld per dag is. Je kunt ook per app zien hoe lang je het die dag hebt gebruikt. Iemand die ik coach kwam er tot haar schrik achter dat ze 8 uur per week op Instagram zit.

Wil je je schermtijd instellen? Als je in Schermtijd naar beneden scrollt dan zie je een aantal functies, zoals Apparaatvrije tijd en Applimieten. Hier kun je per app aangeven hoe lang je er op mag. Als de tijd er op zit, dan krijg je een melding. Zoals ik eerder schreef werkte dat deels voor me, omdat je de beperking ook gemakkelijk voor een kwartier of geheel kan opheffen. 

Oersaai, maar het levert het je extra tijd op

Mijn smartphone is niet meer een social media apparaat, maar meer een gereedschapskist. Er is nu (m.u.v.) WhatsApp geen aanleiding om mijn telefoon te checken. Ik merk nu al dat ik steeds minder vaak mijn telefoon oppak (ook dat kun je zien bij Schermtijd) en dat de telefoon ook minder vaak binnen handbereik ligt. Mijn schermtijd ligt gemiddeld nog steeds op 5 kwartier per dag. Dat komt overigens vooral doordat ik 1 x per dag een potje schaak speel, want anders zou mijn schermtijd nog een half uur minder zijn. Mijn coachees zijn ook enthousiast, zoals blijkt uit de afbeelding hierboven. 

Conclusie

Ik vind het best frustrerend dat ik niet gewoon iets kan negeren en mezelf onder controle kan houden. Ik ben een volwassen man, dus waarom laat ik mijn aandacht kapen door wat apps? Blijkbaar is de aantrekkingskracht te groot en ben ik te gevoelig voor die dopamine kick. 

Ik wilde je in dit artikel meenemen in de verschillende stappen die ik heb genomen om beter om te gaan met mijn schermtijd. Wat ik ook probeerde, er was altijd wel weer een escape mogelijk. Op dit moment ben ik het meest tevreden met de volgende maatregelen:

• Social media verwijderd van mijn telefoon (met uitzondering van WhatsApp)
• Internet verwijderd van mijn telefoon (kan ik niet surfen)
• Alle meldingen uitgeschakeld op WhatsApp (heerlijk rustig)
• Mail verwijderd van mijn telefoon (scheelt dubbelop checken)
• Social media check ik alleen op de laptop

Het blijft een zoektocht. Ik ben benieuwd wat jou het beste werkt? Deel je tips in de comments!