Wat is stoïcisme en hoe pas je het toe in het dagelijks leven? Een gesprek met Dennis de Gruijter

Max Ohlenschlager
10 november 2025

Dennis de Gruijter is stoïcijns coach en auteur van De Stoïcijnse School. In dit interview deelt hij wat stoïcisme inhoudt, wat het voor hem persoonlijk betekent en hoe je de principes kunt toepassen in werk, carrière en privéleven.


Wat is stoïcisme?

Stoïcisme is volgens Dennis een bewuste levenshouding: je richt je energie op wat echt belangrijk is en accepteert wat buiten je controle ligt.

“Het helpt je te functioneren in al je rollen: als partner, ouder, werknemer of burger. Stoïcisme biedt kaders en richtlijnen om als mens bewust keuzes te maken en een zinvol leven te leiden.”

Deze filosofie, ontstaan 2.500 jaar geleden, leert je niet alleen nadenken over het leven, maar het ook daadwerkelijk te leiden op basis van waarden en principes.

Dennis’ persoonlijke weg naar stoïcisme

Dennis studeerde van 2000 tot 2024 filosofie in Rotterdam, met focus op klassieke Griekse en Romeinse filosofen. “Filosofie was vroeger een manier van leven, maar tegenwoordig gaat het vaak alleen over kritisch nadenken over teksten,” vertelt hij. Door les te geven ontdekte hij hoe filosofie praktisch kan worden toegepast in het dagelijks leven. Persoonlijke uitdagingen maakten hem bewust van de waarde van stoïcisme als structuur en fundament.

De praktische waarde van stoïcisme

Stoïcisme is volgens Dennis uiterst praktisch toepasbaar: van het maken van prioriteitenlijsten tot mediteren en lezen.

“Het gaat om praxis – levenshouding en levenspraktijk – niet alleen om korte-termijn planning. Het helpt je patronen te doorzien, emoties te reguleren en keuzes te maken op basis van wat echt belangrijk is.”

Voor professionals betekent dit concreet: reflecteer dagelijks, herken je triggers, en maak bewuste keuzes in je werk en leven.

Misverstanden over stoïcisme

Veel mensen denken dat stoïcijnen emotieloos of onverschillig zijn. Dennis legt uit dat stoïcisme juist draait om onthechting van ongezonde patronen, zodat je vanuit een neutrale positie betere keuzes kunt maken. Het doel is niet kil of koud zijn, maar rust en helderheid creëren om effectief te handelen.

Tijd en reflectie

Stoïcijnen hebben een bijzondere kijk op tijd: het is deels controleerbaar, deels niet. Tijdsdruk is niet modern; het gaat om hoe je je tijd gebruikt.

“Het probleem is niet dat we te weinig tijd hebben, maar dat we het verkeerd gebruiken. Vijf minuten alleen zijn, kan al enorm helpen bij reflectie.”

Reflectie hoeft niet altijd via journaling; soms helpt het om gebeurtenissen even te laten bezinken en later terug te kijken op je inzichten.

Stoïcisme in de moderne wereld

Stoïcisme is nooit verdwenen, maar krijgt vandaag nieuwe vormen: autonomie, vrijheid en prestatiegerichtheid staan centraal. Bekende voorbeelden zijn Ryan Holiday, Mark Tuitert en Miriam van Rijen. De kern blijft hetzelfde: bewuste keuzes maken en jezelf trainen om een beter mens te worden, zowel privé als professioneel.

Hoe begin je met stoïcisme?

Dennis raadt aan klassieke bronnen te lezen, zoals:

  • Seneca
  • Marcus Aurelius
  • Epictetus

Daarnaast biedt zijn Stoïcijnse Podcast praktische tips om de filosofie toe te passen in het werkende leven. Zijn boek De Stoïcijnse School helpt bij het begrijpen van de klassieke filosofie en de link naar moderne uitdagingen.

Stoïcisme toepassen in werk en dagelijks leven

Professionals kunnen stoïcisme concreet toepassen door:

  1. Bewuste keuzes maken: focus op wat echt belangrijk is.
  2. Triggers herkennen: bedenk hoe je wilt reageren op stress of frustratie.
  3. Redelijkheid gebruiken: beoordeel overtuigingen en prioriteiten objectief.

“Als je voortdurend klaagt over tijd of stress, vraag jezelf: wat is het alternatief?”

Door deze principes te integreren in je dagelijkse routine, verhoog je persoonlijke effectiviteit en werkplezier.

Conclusie

Stoïcisme helpt rust, helderheid en focus te vinden in een wereld vol afleiding. Door bewuste keuzes te maken, te reflecteren en je te onthechten van ongezonde patronen, kun je een evenwichtig en zinvol leven leiden.

Actie: leer stoïcisme toepassen

Wil je stoïcisme praktisch toepassen in werk en dagelijks leven?