Assertiever worden door nee te zeggen, dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan. Maar het is wel nodig. Er komt dagelijks veel op je af, mailtjes, appjes, telefoontjes en ad hoc verzoeken van collega’s aan je bureau. Vaak komt een verzoek je niet goed uit, want je was net lekker met iets bezig. In dit artikel krijg je een praktische gesprekstechniek om nee te zeggen zonder de ander voor het hoofd te stoten.
Stel je voor: het is het begin van je werkdag. Je hebt net ingelogd en je ziet weer een waterval aan mailtjes. Je gaat gelijk aan de slag met de mails die je meteen kunt verwerken. Het geeft je een goed gevoel want je bent lekker bezig. Op naar inbox zero! Dan gaat de telefoon. Of je even iets wilt uitzoeken voor een collega. Je hebt hier eigenlijk geen tijd voor, maar je wilt ook weer niet moeilijk doen. Zoveel werk is het ook weer niet, toch?
Situaties nee zeggen
Voordat je er mee aan de slag gaat, zie je dat er alweer een paar nieuwe mailtjes binnen zijn gekomen. Een verzoek voor een vergadering, mailtjes van collega’s die óók iets van je willen. Het zijn op zich geen grote klussen, maar het stapelt wel allemaal op. En wie is nou eigenlijk de probleemeigenaar? Tussen alle bedrijven door werp je nog een blik op je to-do lijstje. Je schrikt, want hier staan ook taken op die je al een tijdje wilt afvinken. En zo gaat het de hele werkdag door, élke werkdag. Er blijft werk binnenstromen. Je to do lijstje wordt alleen maar langer. Het is als drinken uit een brandslang. Herkenbaar? Hoe stop je dit?! Het is van belang dat je de toestroom van werk beperkt. Door vaker nee te zeggen ga je een stuk assertiever worden.
Nee zeggen tegen een ander is ja zeggen tegen jezelf
Je hebt het recht om nee te zeggen
Assertiever worden door nee te zeggen
Nee zeggen, het lijkt zo makkelijk. Toch durven veel mensen dit niet. Ze denken dat dit een lastig gesprek gaat opleveren. Hiervoor zijn meerdere redenen:
- Je bent bang voor de reactie van de ander.
Misschien gaat die persoon wel vervelend reageren en daar heb jij helemaal geen zin in. - Je weet niet precies hoe je het moet zeggen.
De kans is groot dat je woorden gebruikt als eigenlijk, in principe, toch, op zich, misschien. Hiermee zwak je je boodschap af. Als je twijfelt hoe je nee moet zeggen, dan komt de boodschap minder sterk over. - Je zegt het juist te direct.
Je bent super duidelijk, maar dat valt niet altijd in goede aarde. Als je de persoon meteen afkapt met:”Nee, dat ga ik niet doen”, dan is de kans aanwezig dat de ander zich niet gehoord én niet geholpen voelt
Nee zeggen voorbeelden
Assertiever worden door nee te zeggen is niet complex. Gelukkig is er een praktische gesprekstechniek als het gaat om professioneel nee zeggen. Het is een kwestie van contact maken. Het is van belang dat je eerst contact maakt met de ander. Sta eerst stil bij het verzoek. Deze persoon komt niet voor niets bij jou. Hoe je contact maakt is vrij simpel: je herhaalt het verzoek of vat het samen in je eigen woorden. Bijvoorbeeld:
- Je wilt dat er nu naar het document gekeken wordt
- Ik begrijp dat je wil dat die persoon even terug gebeld wordt
- Ok, dus je wil dat ik even naar de instellingen kijk…
Goed, nadat je contact met de ander hebt gemaakt, ga je contact met jezelf maken. Je gaat de taak niet uitvoeren. Misschien heb je er later wel tijd voor, maar nu in ieder geval niet. Je gaat nu het verzoek weigeren. Ga daarbij niet iemand beschuldigen door te zeggen: “Dat had je maar eerder moeten vragen.” Het is van belang dat je het bij jezelf houdt. Daarom zeg je je boodschap in de ik-vorm.
Bijvoorbeeld:
- Ik heb daar nu geen tijd voor, want ik wil eerst dit document afmaken
- Ik ben nu bezig met iets dat prioriteit heeft
- Ik ga dat niet voor je doen, want…
Maak eerst contact met de ander en daarna contact met jezelf
Vriendelijk nee zeggen
Nu denk je misschien:“Ja, maar als ik eerst ga luisteren en vervolgens nee zeg, dan geef ik toch valse hoop?!” Ik ben ervan overtuigd dat je geen valse hoop geeft. Kijk, je kan ook meteen zeggen: ‘Sorry, geen tijd voor’, of ‘das niet mijn pakkie an’. Je kunt je voorstellen dat dit niet al te vriendelijk en collegiaal over kan komen. Het is hierbij van belang dat je serieus even aandacht schenkt aan iemands probleem of verzoek. Hiermee laat je zien dat je geen hork bent die botweg iemand weg wuift.
Het kan voorkomen dat iemand het er niet mee eens is en gaat doordrammen of met ‘ja maars’ gaat komen. Dan geldt: blijf bij je standpunt en herhaal de stappen desnoods opnieuw. Zorg ervoor dat je niet telkens met nieuwe argumenten komt, want dan wordt een discussie die jullie allebei willen winnen.
Assertief nee zeggen tegen vrienden
Deze gesprekstechniek geldt ook voor privé gerelateerde zaken. Door vaker nee te zeggen geef je duidelijk aan wat je wel en niet kunt betekenen voor de ander. Hierdoor kun je je blijven focussen op waar je mee bezig bent. Assertiever worden door nee te zeggen is niet makkelijk, maar het levert je wel meer rust op en het maakt je een stuk productiever.
Leren nee zeggen op werk
Nog even de belangrijkste tips op een rij voor het assertiever worden door nee te zeggen:
- Je hebt het recht om nee te zeggen
- Nee zeggen tegen een ander is ja zeggen tegen jezelf
- Maak éérst contact met de ander en toon begrip voor iemands probleem of verzoek
- Maak dán contact met jezelf en weiger het verzoek. (Praat in de ik-vorm)
- Blijft de persoon doordrammen? Ga niet in discussie en kom niet met andere argumenten. Herhaal de vorige 2 stappen
